Giriş:
Çocuklarda trakeostomi için optimal zamanlama net olarak tanımlanmamıştır. Çalışmamızın amacı trakeostomi zamanlamasının, trakeostomi öncesi morbiditeler, endikasyonlar ve klinik sonuçlarla ilişkisinin incelenmesidir.
Yöntemler:
Bu geriye dönük kohort çalışmasına, Ocak 2012-Eylül 2020 tarihleri arasında Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi’nde (ÇYBÜ) trakeostomi açılan hastalar dahil edildi. Hastalar trakeostomi öncesi mekanik ventilatörde geçen zaman değerlendirilerek 14 günlük sınıra göre erken ve geç trakeostomi gruplarına ayrıldı. Erken ve geç gruplar arasında trakeostomi öncesi morbiditeler [ventilatör ile ilişkili pnömoni (VİP), santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu], endikasyonlar ve klinik sonuçlar (YBÜ ve hastanede yatış süresi, ventilatörle ilişkili pnömoni sıklığı ve mortalite) karşılaştırıldı.
Bulgular:
Trakeostomi açılan 104 hastadan 90’ı çalışmaya dahil edildi: erken grupta 30 hasta, geç grupta 60 hasta vardı. Ünitemizin trakeostomi oranı %6,06, trakeostomi öncesi ortanca ventilatör süresi 20 gün idi. VİP ve akciğer hastalığı endikasyonu ile trakestomi açılmış olması, trakeostomi öncesi mekanik ventilasyon süresinde artış ile ilişkili saptandı (8, 12,6 gün p<0,05). Trakeostomi sonrası VİP oranı, başarılı dekanülasyon ve mortalite açısından erken ve geç grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu. Erken grupta trakeostomi sonrası YBÜ yatış süresi (8,5’e 13 gün p=0,041) ve toplam YBÜ yatış süresi (17,5’e 45 gün p<0,001) daha düşüktü. Yaş, trakeostomi endikasyonu, santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu ve VİP için kontrol edildikten sonra; trakeostomi zamanlaması bağımsız olarak YBÜ yatış süresi ile ilişkilendirildi. Geç trakeostomi zamanlaması YBÜ yatış süresinde 10,7 gün artış ile ilişkili bulundu (p=0,041).
Sonuç:
Çalışmamızın sonuçları, mevcut literatürle uyumlu olarak, trakeostominin erken zamanlamasının çocuklarda YBÜ yatış süresi ve VİP’nin azalması ile ilişkili olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Trakeostomi, çocuk yoğun bakım, ventilatör ilişkili pnömoni