ÖZET

Ev içinde ilaç dışı ajanlara maruziyet, çocuk acil polikliniklerinde sık gördüğümüz kaza biçimlerinden biridir. Bu çalışmada bizim amacımız bu tip zehirlenmelerin klinik özelliklerini ve sonuçlarını incelemek ve ilaçla zehirlenmelerle karşılaştırmaktır.

Çalışma geriye dönük kohort bir çalışma olarak planlanmıştır. Üçüncü basamak bir eğitim araştırma hastanesine 1 Mayıs 2016 ve 30 Nisan 2017 arasında akut zehirlenme ile başvuran 0 ile 18 yaş arası tüm hastalar çalışmaya dahil edilmiştir.

Bir yıllık çalışma sürecinde başvuran tüm hastaların %0,52’si zehirlenme nedeni ile başvurmuştur, bunların %44’si ilaç dışı ajanlarla zehirlenmedir, ilaç dışı ajanlar içerisinde en sık karşılaşılan ajan temizlik ürünleridir (%49,5), bunu karbon monoksit (%19,2) ve hidrokarbonlar (%5,5) takip etmektedir. En sık oral yol ile zehirlenme gerçekleşmiştir (%73,2) ve maruziyetlerin çoğu kaza sonucu olmuştur (%97,9). En sık solunum yolu bulguları ile karşılaşılmıştır (%4,8), ikinci sırada kardiyolojik ve nörolojik bulgular görülmüştür (%2,4). Hastaların %57’si yatırılarak izlenmiş, bir hasta çocuk yoğun bakım ünitesine yatırılmıştır. Hastalarda mortalite görülmemiştir. İlaçla zehirlenmelerle karşılaştırıldığında ilaç dışı ajanlara maruziyetlerde çocuklar daha küçük yaştadır, kaza ile zehirlenme ve ağızdan alım harici yollarla zehirlenme daha sıktır. İlaç dışı zehirlenmelerde çocuk yoğun bakım ünitesine yatma sıklığı daha azdır. Ancak kardiyolojik bulgular ilaç dışı maruziyetlerde daha sık izlenmiştir.

İlaç dışı ajanlara maruziyet evlerde en sık görülen kaza biçimlerinde birisidir. Her ne kadar ilaçla zehirlenmelerde mortalite riski daha yüksek olsa da ilaç dışı ajanlara maruziyetler de morbidite ile sonuçlanabilmektedir. Bu nedenle bu maruziyetlere engel olmak için her türlü önlem alınmalıdır.