ÖZET

Giriş:

Bu araştırmanın amacı bir üniversite hastanesi çocuk yoğun bakım servisinde tedavi görmüş ve trakeostomi açılmış hastaların annelerinin bakım verme yükünün saptanmasıdır.

Yöntemler:

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Yoğun Bakım Servisi’nde 10.06.2020-31.12.2020 tarihleri arasında yatarak tedavi görmüş ve trakeostomi açılarak izlenmiş 41 hastanın annesi araştırmaya dahil edilmiştir. Verilerin toplanmasında üç bölümden oluşan bir veri toplama formu kullanılmıştır. Birinci bölümde yer alan “bakım veren ve sosyo-demografik bilgi formu” ile anne ve aileye ait veriler elde edilmiştir. İkinci bölümde yer alan “bakım verilen bilgi formu” ile trakeostomili çocuğa ait veriler elde edilmiştir. Üçüncü bölümde yer alan “Bakım verenlerin yükü envanteri” ile annelerin bakım verme yükü belirlenmiştir.

Bulgular:

Annelerin bakım verme yükü toplam puanı ortalaması 40,2±14,3 (16,0-81,75) olarak saptanmıştır. Bakım verme yükü alt puanlarının en yüksekten en düşüğe doğru zaman-bağımlılık yükü, gelişimsel yük, fiziksel yük, sosyal yük ve duygusal yük şeklinde olduğu saptanmıştır. Ailesi ekonomik destek alan, çocuğunun trakeostomi bakımı başladıktan sonra rahatsızlık yaşayan, çocuğunun bakımında zorlanan ve ailesinin diğer bireylerinin ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan annelerde, bakım verme yükü toplam puanı anlamlı olarak yüksek bulunmuştur.

Sonuç:

Trakeostomili çocuklara bakım veren annelerin etkili bir şekilde bakım verebilmesi, hem annenin hem de hasta çocuğun sağlığının korunması ve iyileştirilmesi için annelerin bakım verme yükünün azaltılması büyük önem taşımaktadır.

References

Taşçıoğlu G, Beyazıt U, Bütün Ayhan A. The examination of care giving burden of parents who have children being treated at the hospital. Adnan Menderes University Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi Journal of Health Sciences Faculty. 2017;1:10-9.

Erdem E, Korkmaz Z, Tosun Ö, Avcı Ö, Uslu N, et al. The burden of care in the mothers of the children with chronic disease. Journal of Health Sciences. 2013;22:150-7.

Türe E, Yazar A, Akın F, Aydın A. Evaluation of Caregiving Burden in Caregivers of Children with Chronic Illness. Bozok Med J. 2018;8:46-53.

Kıran G. Trakeostomili çocuğa sahip ailelerin yaşadıkları güçlüklerin ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2015.

Balçık M. Trakeostomili hastalar ile bakım verenlerinin hastane ve evdeki deneyimleri (Yüksek Lisans Tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2019.

Kürtüncü Tanır M, Kuğuoğlu S. Home care of the technology-dependent child. STED. 2016;15:214-8.

Düzkaya, D, Bozkurt, G. Yoğun bakım hastasının evde bakımı. Yoğun Bakım Hemşireliği Derg. 2012;16:21-8.

Küçükgüçlü Ö, Esen A, Yener G. The reliability and validity of the caregiver burden inventory in Turkey. J Neurol Sci [Turk]. 2009;26:60-73.

Novak M, Guest C. Application of a multidimensial caregiver burden inventory. Gerontologist 1989;29:798-803.

Şişmanlar Eyuboglu T, Ramaslı Gursoy T, Tana Aslan A, Pekcan S, Buyukkaya Z, et al. Psychosocial status of primary caregivers of children with tracheostomy. European Respiratory Journal. 2018;52(Suppl 62):PA1363.

Atagün Mİ, Balaban ÖD, Atagün Z, Elagöz M, Özpolat AY. Kronik hastalıklarda bakım veren yükü. Psikiyatr. Güncel Yaklaşımlar. 2011;3:513-52.

Karahan AY, İslam S. A comparative study on caregiver burden of caregivers to physically disabled, pediatric and geriatric patients. MÜSBED. 2013;3(Suppl 1):S1-7.

Ağkaya Alahan N, Aylaz R, Yetiş G. Kronik hastalığı olan çocuğa sahip ebeveynlerin bakım verme yükü. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;4:1-5.

Caicedo C. Families with special needs children: family health, functioning, and care burden. J Am Psychiatr Nurses Assoc. 2014;20:398-407.

Akcan AB, Dursun O. Pediatrik trakeotomi ve evde bakımı. KBB Forum. 2010;9:70-7.

Hartnick CJ, Bissell C, Parsons SK. The impact of pediatric tracheotomy on parental caregiver burden and health status. Arch Otolaryngol Head Neck Surg. 2003;129:1065-9.

Mai K, Davis RK, Hamilton S, Robertson-James C, Calaman S, et al. Identifying caregiver needs for children with a tracheostomy living at home. Clin Pediatr (Phila). 2020;59:1169-81.

Flynn AP, Carter B, Bray L, Donne AJ. Parents’ experiences and views of caring for a child with a tracheostomy: a literature review. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2013;77:1630-4.

19.Westwood EL, Hutchins JV, Thevasagayam R. Quality of life in paediatric tracheostomy patients and their caregivers - A cross-sectional study. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2019;127:109606.

Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of the impaired elderly: correlates of feelings of burden. Gerontologist. 1980;20:649-55.

İnci FH, Erdem M. Bakım Verme Yükü Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması gerçerlilik ve güvenilirliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;11:85-95.

Bir Üniversite Hastanesi Çocuk Yoğun Bakım Servisinde Trakeostomi Açılan Hastaların Annelerinin Bakım Verme Yükü

ÖZET

References