Öz
Giriş: Direkt akciğer grafisi (PA-AC grafisi), yabancı cisim aspirasyonu (YCA) tanısında birincil görüntüleme yöntemidir ve en yaygın bulgu hava yolu tıkanıklığına bağlı gelişen ipsilateral havalanma artışıdır. Yabancı cisim (YC) ile ilişkili havalanma artışının PA-AC grafisi ile değerlendirilmesi her zaman kolay olmayabilir. Akciğerlerin, PA-AC grafisi üzerindeki radyodansitelerinin ölçülmesi, YCA tanısı için yararlı olabilir. Bu çalışmanın amacı, şüpheli YCA olgularında PA-AC grafisinde havalanma artışının tespitinde akciğer radyodansitesinin kantitatif ölçümünün tanısal etkinliğini değerlendirmektir.
Yöntemler: Ocak 2008 ile Haziran 2020 tarihleri arasında YCA nedeniyle rijit bronkoskopi yapılan hastaların kayıtları geriye dönük olarak incelendi. YCA olan ve olmayan gruplarda akciğer radyodansitesi ölçülerek hastaların başlangıç PA-AC grafileri yeniden değerlendirildi.
Bulgular: Yüz elli dört hastada rijit bronkoskopi sonucunda yabancı cisim tespit edilirken, 87 hasta da tespit edilmedi. Tek taraflı yabancı cisim tespit edilen 140 hastanın 89’unda yabancı cisim sağda, 51 hastada ise solda idi. Tek taraflı yabancı cisim saptanan hastaların PA-AC grafileri retrospektif olarak değerlendirildiğinde, 60 hastada (%42,9) tek taraflı havalanma artışı tespit edilirken, 80 hastada (%57,1) PA-AC grafisinde havalanma artışı izlenmemişti. Akciğer grafileri radyodansite ölçümü ile değerlendirildiğinde yabancı cisim bulunan akciğerlerin radyodansiteleri, karşı akciğer radyodansitelerine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha az yoğundu. Rijit bronkoskopi ile tek taraflı yabancı cisim tespit edilen 140 hastanın 113’ünde (%80,7) akciğer radyodansitesi ölçümleri sırasında tek taraflı hava hapsi ile uyumlu en az %5,5’lik bir akciğer radyodansitesi farkı bulundu. Başlangıç PA-AC grafisi grafisi değerlendirilmesi ile radyodansite ölçümü sonrası yapılan değerlendirmenin karşılaştırılmasında hava hapsinin tespit oranının %42,9’dan %80,7’ye yükseldiği görüldü.
Sonuç: Şüpheli YCA hastalarında PA-AC grafisi üzerindeki radyodansitenin kanitatif ölçülmesi, yabancı cisimle ilişkili hava hapsinin tespitini ve PA-AC grafisi tanısal etkinliğini artırabilir.